Za błędy lekarskie wyrządzone podczas opieki nad pacjentem odpowiada nie tylko lekarz, ale i placówka, z którą jest związany. Zapis ten obowiązuje zarówno w szpitalu, prywatnym gabinecie czy publicznej przychodni. W zależności od rodzaju popełnionego błędu i jego konsekwencji, lekarz może podlegać odpowiedzialności cywilnej, karnej oraz zawodowej, a pacjent może ubiegać się o odszkodowanie lub zadośćuczynienie u samego lekarza, jego ubezpieczyciela oraz od placówki medycznej. Gdzie poszukiwać pomocy prawnej w przypadku popełnienia błędu lekarskiego?
Najczęściej popełniane błędy medyczne
Przez pojęcie błędu medycznego należy rozumieć niecelowe działanie (wynikające np. z braku umiejętności lub z nieuwagi) lub zaniechania po stronie personelu medycznego, niezgodne z obowiązującymi zasadami aktualnej wiedzy medycznej i powodujące negatywne konsekwencje dla pacjenta. Skutkiem błędu medycznego może być, wobec powyższego, nieumyślne uszkodzenie ciała lub pozbawienie życia chorego pacjenta. Błędy medyczne możemy podzielić na kilka kategorii:
- Błędy diagnostyczne, dotyczące postawienia nieprawidłowej diagnozy, nierozpoznania schorzenia lub rozpoznaniu schorzenia, które nie występuje u pacjenta;
- Błędy terapeutyczne, dotyczące nieprawidłowego podjętego leczenia, podania złych leków, niewykonania badań, nieprawidłowego przeprowadzenia operacji, nadmiernego przedłużania porodu przez rezygnację z cesarskiego cięcia oraz nienależytej opieki pooperacyjnej;
- Błędy organizacyjne, związane niewłaściwą organizacją pracy szpitala, brakiem w wyposażeniu niezbędnym do leczenia pacjenta czy brakami personelu zdolnego zająć się chorym.
Pojęcia błędu medycznego nie należy mylić ze zdarzeniem medycznym, które według ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta dotyczy wyłącznie postępowania przed Wojewódzką Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych i oznacza zakażenie biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć pacjenta spowodowane diagnozą, leczeniem lub zastosowaniem nieprawidłowego produktu lub wyrobu leczniczego niezgodnie z wiedzą medyczną:
Co może grozić za popełnienie błędu medycznego?
Jeśli popełniony błąd medyczny doprowadził do powstania szkody medycznej, a więc uszczerbku w dobrach lub interesach pacjenta (szkody majątkowej lub krzywdy), lekarz będzie odpowiadał za popełnione czyny w ramach odpowiedzialności cywilnej, karnej i/lub zawodowej, w zależności od kategorii popełnionego błędu medycznego. Co do zasady, pacjentowi może zostać przyznane odszkodowanie lub zadośćuczynienie, jeśli zdoła on wykazać wymiar doznanej szkody.
W przypadku błędów nie będących przestępstwem, lekarz oraz placówka, w ramach której świadczy opiekę zdrowotną, będą odpowiadały na podstawie odpowiedzialności cywilnej. Pacjent może ubiegać się o odszkodowanie także od ubezpieczyciela lekarza lub placówki.
Większe problemy z perspektywy lekarza pojawiają się, jeśli błąd medyczny zostanie zakwalifikowany jako przestępstwo. Zgodnie z obowiązującym prawem może on zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej i podlegać karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności (także w zawieszeniu). Dodatkowo lekarz może odpowiadać przed sądami lekarskimi w ramach odpowiedzialności zawodowej, otrzymując upomnienie, naganę, karę pieniężną, zawieszenie w prawach wykonywania zawodu, a w skrajnych przypadkach także pozbawienia prawa wykonywania zawodu.
Gdzie szukać pomocy w przypadku popełnienia błędu lekarskiego?
Błąd lekarski wynika z działania nieumyślnego i przy zawodzie tak wysokiego ryzyka i stresu może zdarzyć się każdemu, nawet najlepszemu i najbardziej doświadczonemu specjaliście. Aby mieć pewność, że interesy lekarza oraz placówki zostaną odpowiednio zabezpieczone, jeśli zostały popełnione błędy medyczne – pomoc prawna w postaci konsultacji z adwokatem lub radcą prawnym specjalizującym się w sprawach dotyczących podmiotów leczniczych, błędów medycznych i odszkodowań z tytułu błędu medycznego, może okazać się koniecznością.
Dlaczego to takie ważne? Uzyskanie profesjonalnej porady i pomocy prawnej już od początku spraw związanych z błędami medycznymi pozwoli uniknąć lekarzowi konsekwencji, które nie powinny być w jego stronę wymierzone z tytułu popełnionego błędu. Radca prawny może zapoznać się też z przebiegiem całej procedury leczenia pacjenta i momentem popełnienia błędu, by lepiej zweryfikować skargę pacjenta i przygotować linię obrony w razie pojawienia się nieprawidłowych oskarżeń. Kancelaria radców prawnych może reprezentować swojego klienta przed sądem i dochodzić jego praw. Dzięki doświadczeniu ma większe szanse na wygranie sprawy, niż samodzielny lekarz nie korzystający z pomocy adwokata.