Jak zminieszyć wrażliwość na hiperkapnie?

Hiperkapnię można w prosty sposób opisać jako podwyższony poziom dwutlenku węgla we krwi. W poniższym tekście wyjaśniamy, czym dokładnie jest hiperkapnia, jakie są jej najczęstsze przyczyny i charakterystyczne objawy, a także omówimy skutki jej występowania. Podpowiemy również, co można zrobić, by obniżyć wrażliwość na jej występowanie. 

Czym jest hiperkapnia?

Hiperkapnia, czyli podniesiony poziom dwutlenku węgla we krwi, może być traktowana jako sygnał niewydolności oddechowej lub zbyt słabe krążenie płucne. Hiperkapnię można wykryć m.in. poprzez wykonanie badania gazometrycznego, w ramach którego pobierana jest krew z tętnicy udowej lub promieniowej. Norma dla ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla we krwi mieści się pomiędzy 32-45 mm Hg lub 4,27 kPa. Jeśli wartości te są przekroczone, stwierdza się hiperkapnię. 

Jakie są przyczyny występowania hiperkapnii?

Do najczęstszych przyczyn występowania hiperkapnii zaliczamy:

  • zwężenie światła dolnych dróg oddechowych, wywołane na ogół przez schorzenia takie, jak astma, bezdech senny, przewlekła obturacyjna choroba płuc,
  • niedrożność dróg oddechowych, wywołana guzami, ciałami obcymi, skurczami lub obrzękiem błony śluzowej itd.,
  • zwiększona ilość powietrza, niebiorąca czynnego udziału w wymianie gazowej,
  • zaburzenie pracy mięśni oddechowych na skutek działania środków odurzających, dystrofii mięśniowych lub zaburzeń neurologicznych.

Typowe objawy hiperkapnii

Objawy towarzyszące hiperkapnii można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej zaliczyć można objawy towarzyszące łagodnej odmianie tej dolegliwości, jako że do pewnego stopnia organizm jest w stanie samodzielnie uporać się z niewłaściwymi stężeniami dwutlenku węgla we krwi. Druga grupa objawów powinna natomiast skłaniać do natychmiastowej wizyty u lekarza. 

Przy łagodnej hiperkapnii wyróżniamy takie objawy, jak:

  • problemy z koncentracją
  • lekkie bóle głowy
  • duszności
  • uczucie wyczerpania
  • zawroty głowy
  • zaczerwienienie skóry
  • senność
  • silne uczucie zmęczenia, nieadekwatne do poziomu wysiłku

Intensywna hiperkapnia objawia się natomiast w następujący sposób:

  • hiperwentylacja (nadmierne oddychanie)
  • drgawki
  • uczucie dezorientacji
  • epizody depresji
  • ataki paranoi
  • nieregularna praca serca

Powyższe objawy mogą świadczyć o występowaniu hiperkapnii na zaawansowanym poziomie, z którą organizm nie jest już w stanie poradzić sobie samodzielnie. 

Jakie mogą być skutki hiperkapnii?

Najczęstsze skutki hiperkapnii obejmują:

  • zaburzenia świadomości
  • bóle głowy
  • rozszerzenie naczyń mózgowych
  • podwyższone ciśnienie śródczaszkowe
  • patologiczna senność
  • śpiączka hiperkapniczna

Do innych objawów można zaliczyć również wystąpienie kwasicy oddechowej, mającej negatywny wpływ m.in. na układ krążenia, a także zmniejszającej ilość hemoglobiny, pogarszając tym samym zdolności transportowania tlenu do narządów.

Jak zmniejszyć wrażliwość na hiperkapnię? 

Okazuje się, że wrażliwość organizmu na wahania poziomu dwutlenku węgla we krwi można sobie wytrenować. Otóż jest to mechanizm w dużej mierze zależny od tego, czy oddychasz w sposób prawidłowy, czy też nie.

Zjawisko hiperkapnii wykorzystywane jest m.in. w treningach oddechowych, podczas których w kontrolowany sposób możesz wykorzystać zjawisko hiperkapnii w celu podniesienia wydolności swojego organizmu. Wykonując ćwiczenia oddechowe dla dorosłych, mające na celu trening na wstrzymanym oddechu, przyczyniasz się do przewagi dwutlenku węgla nad tlenem, co pozwala na szybsze transportowanie krwi do serca i stamtąd pompowanie jej do innych narządów, co pozwala im na bardziej efektywne funkcjonowanie. 

oddech

W czym pomoże Ci kontrolowanie hiperkapnii?

Hiperkapnia to stan zaburzający równowagę organizmu, jeśli jednak ćwiczysz w prawidłowy sposób, jesteś w stanie właśnie w ten sposób zmusić go do zaadaptowania się do trudniejszych warunków, a tym samym podnieść jego wydolność. Kontrolując oddech w ten sposób, będzie Ci łatwiej zapanować nad stresem w trudnych sytuacjach, a ponadto masz szansę zauważyć znaczne podniesienie poziomu Twojej odporności, usprawnienie funkcjonowania układu krążenia, układu limfatycznego i ogólną poprawę wydajności organizmu.