Co warto wiedzieć o jaskrze? Diagnostyka i leczenie

Jaskra to jedna z najczęstszych chorób oczu, która prowadzi do nieodwracalnych uszkodzeń nerwu wzrokowego, a w skrajnych przypadkach do całkowitej utraty wzroku. Wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie są kluczowe dla zahamowania postępu choroby. W tym artykule przybliżymy, czym jest jaskra, jakie są jej przyczyny i objawy oraz jakie metody leczenia, w tym leczenie laserowe, są obecnie dostępne.

Czym jest jaskra?

Jaskra to przewlekła choroba oczu, która powoduje uszkodzenie nerwu wzrokowego w wyniku podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego lub innych czynników. Choroba ta prowadzi do stopniowej utraty pola widzenia i może rozwijać się w sposób niezauważalny przez długi czas.

Jaskra występuje w kilku postaciach, ale najczęściej diagnozowana jest:

  • Jaskra pierwotna otwartego kąta: Rozwija się stopniowo, bez wyraźnych objawów.
  • Jaskra zamkniętego kąta: Może powodować nagły wzrost ciśnienia w oku i wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.

Jakie są przyczyny jaskry?

Przyczyny jaskry są złożone i zależą od jej rodzaju. Główne czynniki ryzyka to:

  1. Podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe: Utrudniony odpływ cieczy wodnistej z oka powoduje wzrost ciśnienia.
  2. Predyspozycje genetyczne: Ryzyko wzrasta, jeśli w rodzinie występowały przypadki jaskry.
  3. Choroby współistniejące: Takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy migrena.
  4. Wiek: Osoby powyżej 40. roku życia są bardziej narażone na rozwój jaskry.
  5. Urazy oczu: Mogą prowadzić do uszkodzeń strukturalnych i zaburzeń odpływu cieczy wodnistej.

okulista

Co ma wpływ na rozwój choroby?

Rozwój jaskry może być przyspieszony przez różne czynniki, takie jak brak regularnych badań okulistycznych, niewłaściwe leczenie chorób współistniejących czy długotrwałe stosowanie sterydów. Również stres oraz wysokie ciśnienie krwi mogą negatywnie wpływać na stan nerwu wzrokowego.

Jak rozpoznać pierwsze objawy jaskry?

W początkowych stadiach jaskra często przebiega bezobjawowo, co sprawia, że wiele osób nie zdaje sobie sprawy z rozwoju choroby. Najczęstsze objawy to:

  • Stopniowe zawężenie pola widzenia.
  • Trudności z widzeniem w nocy.
  • Bóle głowy i oczu, szczególnie wieczorem.
  • Widzenie „tęczowych aureoli” wokół źródeł światła.

Jeśli zauważysz u siebie którykolwiek z tych objawów, skonsultuj się z okulistą.

Jak wygląda diagnostyka jaskry?

Diagnostyka jaskry wymaga szczegółowych badań okulistycznych, które pozwalają na wykrycie choroby we wczesnym stadium. Najważniejsze badania to:

  1. Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometria): Kluczowe badanie w diagnozie jaskry.
  2. Badanie pola widzenia (perymetria): Wykrywa ubytki w polu widzenia.
  3. Oftalmoskopia: Ocena stanu nerwu wzrokowego.
  4. Gonioskopia: Badanie kąta przesączania, które pozwala określić typ jaskry.
  5. OCT (optyczna koherentna tomografia): Skan siatkówki i nerwu wzrokowego w celu oceny ich stanu.

Jakie są dostępne metody leczenia jaskry?

Leczenie jaskry ma na celu obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i zapobieganie dalszemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego. Dostępne metody to:

1. Leczenie farmakologiczne

Krople do oczu, które zmniejszają produkcję cieczy wodnistej lub poprawiają jej odpływ.

2. Leczenie laserowe

Laseroterapia to nowoczesna metoda, która pozwala na nieinwazyjną poprawę odpływu cieczy wodnistej. Laserowe leczenie jaskry charakteryzuje się:

  • Krótkim czasem trwania zabiegu (kilka minut).
  • Małą inwazyjnością.
  • Minimalnym ryzykiem powikłań.

3. Chirurgia

W zaawansowanych stadiach konieczne może być wykonanie operacji chirurgicznej, takiej jak trabekulektomia lub wszczepienie implantów przeciwjaskrowych.

Którą metodę leczenia wybrać i dlaczego?

Wybór metody leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. W początkowych stadiach zaleca się:

  • Leczenie farmakologiczne, które może skutecznie obniżyć ciśnienie wewnątrzgałkowe.
  • Laseroterapię jako mniej inwazyjną alternatywę.

W zaawansowanych stadiach:

  • Zabiegi chirurgiczne zapewniają trwałe efekty i kontrolę nad ciśnieniem w oku.

Podsumowując, jaskra to poważne schorzenie, które wymaga wczesnej diagnozy i skutecznego leczenia, aby zapobiec trwałej utracie wzroku. Dzięki nowoczesnym metodom, takim jak leczenie laserowe, możliwe jest skuteczne obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i poprawa jakości życia pacjentów. Regularne badania okulistyczne oraz szybka reakcja na pierwsze objawy są kluczowe w walce z jaskrą. Jeśli zauważysz u siebie niepokojące symptomy, nie zwlekaj – skonsultuj się z okulistą, który dobierze odpowiednią terapię. Zdrowy wzrok to inwestycja w lepsze życie, dlatego warto zadbać o niego już dziś.